Tôi làm radio Cảm Thức không nhằm mục đích thương mại mà chỉ vì thích những Cảm Thức của Phạm Lữ Ân.
Hãy mua sách “Nếu biết trăm năm là hữu hạn” để ủng hộ tác giả.
NXB: NXB Hội nhà văn và công ty Phương Nam.
Giá: 39.000đ
Radio Cảm thức sử dụng ca khúc: The day after (Yiruma), Autumin Scene và Heart Vacancy (The Wanted).
Khoảnh khắc nào thơ dại bỏ ta đi – Septiny
**
Em sẽ tặng anh một mảnh đời mình
Nơi chính em cũng chưa từng bước tới…
J.L. BORGES
Khi xem xong bộ phim Juno (*), mấy cô cháu tôi hỉ hả khen kết thúc phim thật có hậu, thật nhân bản. Riêng bà chị tôi ngồi trầm ngâm giữa đám con gái của chị. Bộ phim đúng là rất vui nhộn, thực tế một cách hài hước, khiến các bậc cha mẹ phải suy nghĩ về cách ứng xử của mình khi con cái …lỡ lầm. Nhưng sự mãn nguyện của các cô gái với kết thúc phim đã khiến chị băn khoăn như tôi đang thấy trước mắt.
Trong phim, Juno và cậu bạn trai của cô – người mẹ và người cha bất đắc dĩ – sau những ngày tháng quay cuồng đã trở lại con đường của mình…và tiếp tục cuộc đời còn rộng mở của họ. Đứa trẻ được ra đời, lớn lên dưới sự yêu thương của một người mẹ khác. và có thể nó sẽ hạnh phúc. Và Juno sẽ không phải mang gánh nặng của sự ăn năn như nhiều cô gái khác.
Cháu gái tôi nhắc lại một mẩu tin trên báo, rằng vào ngày 1-10 vừa qua, có hơn 3.000 người đã đến chùa Từ Quang ở TP.HCM để cầu siêu sám hối vì trót phá bỏ hoặc không thể giữ được sự sống cho hơn 5.000 thai nhi. Cô nói: “Trong số đó hẳn có nhiều người đã ước mình từng chọn lựa (và được chọn lựa) như Juno.”
Chị tôi lặng yên một hồi lâu rồi thốt lên rằng, bộ phim đã bỏ qua một diều rất quan trọng, vô cùng quan trọng. Đó là những vết thương lòng.
Juno và bạn trai – dù muốn hay không, dù nhớ hay quên thì họ cũng đã là một người mẹ, một người cha. Với hai nhân vật chính, cuộc sống vẫn tiếp diễn. Nhưng chắc rằng Juno đã mang trong tim mình một vết thương lòng. Cô có thể quên nó đi trong một đoạn đời còn trẻ và vô tư lự, nhưng khá chắc chắn là nó sẽ tấy lên khi cô đã là một người mẹ thực sự, và có những đứa con khác. Và một khi vết thương ấy rỉ máu trở lại, nó không bao giờ lành nữa.
Hãy hỏi những người mẹ. Chắc chắn đối với họ, có một đứa con ngoài ý muốn và để cho nó rời khỏi mình theo bất cứ cách nào đều là một vết thương lòng. Những vết thương lòng của kí ức, đôi khi chúng chỉ là một vết sẹo nhỏ, mờ nhạt, nhưng thật lạ lùng, chúng luôn có khả năng ngăn cản ta cảm nhận niềm hạnh phúc của thực tại mà ta đáng được hưởng. Giống như bạn đang ăn một chén cơm gạo mới thơm ngon và cắn phải một hạt sạn nhỏ. Cảm giác của hai hàm răng khi cắn vỡ hạt sạn sẽ xóa đi cảm giác ngon miệng trước đó, và sau đó. Thậm chí, đôi khi, ta nhớ cái cảm giác rạn vỡ đó suốt cả đời.
Chúng ta vẫn đọc trên các diễn đàn, và báo chí, những tranh luận chưa bao giờ ngừng nghỉ về việc trao gửi thân xác trước hay sau hôn nhân. Chúng ta đôi khi, cười như mếu trước những khoảng cách xa lắc giữa các bài học đạo đức và dòng chảy thực tế cuộc sống.
Khi nào là sớm, khi nào là muộn? Khoảnh khắc nào là hoàn hảo để ta xa lìa thơ dại? Phải chăng chỉ có một đáp án đúng duy nhất: đêm tân hôn.? Phải chăng trước luôn là sai lầm, và sau đó luôn là tối thượng?
Nếu bạn muốn nghe, thì tôi sẽ nói cho bạn nghe điều tôi thực sự nghĩ. Đó là, trước hay sau không quan trọng. Khi nào, không quan trọng, mà là với ai.
Đây không phải là một bài học đạo đức, mà là điều xảy ra trong thực tế, hôm qua, hôm nay và rất lâu sau nữa. Với ai, đó mới là vấn đề.
Có rất nhiều người tôi biết đã và đang cảm thấy hối hận cả đời, không phải vì sau hay trước, mà vì trao thân gửi phận không đúng người. Nghĩa là nếu đã nhầm người thì trước hay sau đám cưới đều khốn khổ như nhau. Với góc nhìn từ nhười ngoài, trao nhầm trước khi cưới thì đáng chê trách hơn. Nhưng với chính cuộc đời bạn, đôi khi, trao nhầm sau khi cưới còn tồi tệ hơn nhiều. Nếu chỉ không đúng thời điểm, có thể người ta sẽ nuối tiếc. Nhưng không hối tiếc. Trái lại, nếu không đúng người, thì ở bất cứ thời điểm nào, người ta cũng sẽ hối tiếc.
Người ta thường nghĩ rằng chỉ cần đủ hiểu biết để ngăn ngừa một đứa trẻ sinh ra ngoài ý muốn nghĩa là đã sẵn sàng. Nhưng không phải vậy. Sẵn sàng, là khi ta tin rằng mình đủ tin cậy, đủ tôn trọng để tiến đến nơi đó – bờ cấm, ranh giới mà ta phải vĩnh biệt thơ ngây. Nơi ta rũ bỏ mọi lớp áo khoác ngoài, cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Nơi ta tiến đến trước mặt người ấy chỉ với bản thể của ta, chỉ ta, trọn vẹn ta, ngoài ra không gì khác.
Khoảnh khắc ấy sẽ tuyệt diệu nếu có sự trân trọng với đối phương, và với chính bản thân mình. Hoặc tối thiểu, là sự tôn trọng. Đôi khi sự tôn trọng còn quan trọng hơn cả tình yêu. Bởi nếu có tình yêu mà thiếu sự tôn trọng thì vẫn không đủ. Nếu có đủ sự tôn trọng và nhận đủ sự tôn trọng, bạn sẽ biết, và sẽ có nhu cầu học biết cách khiến việc đó trở nên tuyệt diệu.
Người ta nói nhiều về cảm xúc, về ngừa thai, về khoái cảm, nhưng người ta đôi khi quên nói về điều này: khoảnh khắc đó là khi ta dễ bị tổn thương. khi không còn gì giấu giếm, cũng có nghĩa là không còn gì để tự bảo vệ. Khi ta bộc lộ mình rõ nhất, thật nhất, trần trụi nhất, ấy là khi ta trở nên hoàn toàn dễ bị tổn thương. Điều đó đúng cho cả nam và nữ.
Khi ta sẵn sàng ở vào trạng thái dễ bị tổn thương với ai đó, là bởi ta tin vào mối quan hệ sâu đậm. Khi ta trút hết lòng mình, cũng như khi ta trút hết xiêm y vậy, là bởi ta tin.
Tuổi thơ ngây mãi mãi là thiên đường của đời người. Nếu quyết định lìa xa nó vào bất cứ thời khắc nào đi nữa, hãy chắc chắn bạn lìa xa nó để đi đến một thiên đường khác, chứ không phải là địa ngục. Và hãy chắc rằng mình chọn đúng người bạn đồng hành. Nếu có bất cứ gợn suy nghĩ nào rằng bạn chưa sẵn sàng, rằng bạn chưa đủ tôn trọng, hay chưa nhận đủ sự tôn trọng. Rằng bạn chưa đủ tin cậy, và chưa được tin cậy đủ thì hãy dừng lại. Hãy chầm chậm thôi, không phải để đợi đúng lúc, mà đợi để biết chắc rằng ta tin đúng người.
Khi cón nhỏ, ta thường mong mình sớm trở thành người lớn, ta muốn bước ngay vào thế giới mênh mông đó, cùng với những quyền vô hạn định. Nhưng, sự thật đắng cay mà chúng ta phải đối mặt là gì? Không ai có thể cưỡng lại thời gian. Thế cho nên cái khoảnh khắc ta sẽ phải / được thành người lớn ấy – khoảnh khắc ta trở thành một người đàn ông, hay một phụ nữ thật sự – trước sau gì nó cũng đến. Và cùng với nó, là bình yên và sóng gió, hạnh phúc và đắng cay, niềm khoái cảm ngắn ngủi và vết thương lòng dai dẳng, những gì ta kì vọng và cả những gì ta không hề chờ đợi… đều hứa hẹn sẽ đến theo.
Ngược lại, những tháng ngày thơ dại xa xưa sẽ bỏ ta đi mãi mãi. Vô phương níu kéo.
Phạm Lữ Ân
(*)”Juno là phim hài dành cho tuổi teen, đoạt giải OscarKịch bản gốc hay nhất năm 2008. Juno, một cô học sinh 16 tuổi, bỗng phát hiện mình đã có thai được hai tháng.Thay vì đi phá thai, Juno lại có một quyết định là sẽ sinh con và kiếm một gia đình hiếm muộn nào đó nhận nuôi.”
>> Các Radio khác:
– Như chờ tình đến rồi hãy yêu [Radio Cảm thức]
– Bởi ta là con người [Radio Cảm thức]
– Chúng ta chẳng còn nơi nào khác để đi [Radio Cảm thức]
Septiny 